Bilim insanları, sadece binaları sağlamlaştırmakla kalmayıp aynı zamanda elektrik üretebilen ve depolayabilen yeni bir çimento türü geliştirdi. Çin’deki Güneydoğu Üniversitesi’nden Profesör Zhou Yang liderliğindeki bir ekip tarafından geliştirilen bu malzeme, geleceğin akıllı şehirlerindeki altyapılar için önemli bir adım olabilir. Araştırmacılar, bu yeni malzemeyi geliştirirken bitki gövdelerinin katmanlı yapısından ilham aldı.
Bitkilerden Esinlenerek Geliştirilen Malzeme Isı Farkından Elektrik Üretiyor
Bu yeni malzeme, aslında bir çimento-hidrojel kompoziti. Yani bildiğimiz çimento ile polivinil alkol (PVA) hidrojeli adı verilen özel bir maddenin katmanlar halinde birleştirilmesiyle oluşturulmuş. Normalde çimentonun da ısı farkından (termoelektrik etki) çok az miktarda elektrik üretme özelliği var. Ancak çimentonun yoğun yapısı, elektrik akımını taşıyan iyonların hızlı hareket etmesini engellediği için bu etki pratikte kullanılamayacak kadar zayıf kalıyor. İşte yeni geliştirilen katmanlı yapı bu sorunu aşıyor. Hidrojel katmanları, bazı iyonların (hidroksit iyonları – OH⁻) hızlıca hareket etmesi için bir yol sağlarken, çimento ile hidrojel arasındaki özel arayüzler diğer iyonları (kalsiyum iyonları – Ca²⁺) daha güçlü tutuyor. İyonların bu farklı hızlardaki hareketi, ısıdan elektrik üretme etkisini önemli ölçüde artırıyor.
Önceki Malzemelerden Kat Kat Daha Verimli Olduğu Belirtiliyor
Araştırmacılar, geliştirdikleri bu yeni çimento-hidrojel malzemenin termoelektrik performansının, daha önce denenen çimento bazlı malzemelere göre çok daha yüksek olduğunu belirtiyor. Ölçümlerde elde edilen Seebeck katsayısı (-40.5 mV/K) ve performans değeri (ZT) (6.6×10⁻²) gibi teknik değerlerin, bilinen diğer çimento bazlı termoelektrik malzemelerden sırasıyla on ve altı kat daha yüksek olduğu ifade ediliyor. Bu da malzemenin ısıyı elektriğe çevirme konusunda çok daha verimli olduğu anlamına geliyor.
Sadece Elektrik Üretmekle Kalmıyor, Aynı Zamanda Depolayabiliyor
Bu malzemeyi özellikle umut verici kılan şey, sadece elektrik üretmekle kalmayıp aynı zamanda ürettiği enerjiyi depolayabilmesi. Katmanlı yapısı hem mekanik olarak güçlü olmasını sağlıyor hem de içinde enerji depolama yeteneği kazandırıyor. Bu şu anlama geliyor: Gelecekte bu malzemeyle yapılan binalar, yollar veya köprüler, kendi yapılarına gömülü sensörleri veya kablosuz iletişim sistemlerini harici bir güç kaynağına ihtiyaç duymadan çalıştırabilir. Örneğin, kaldırımlar sokak lambalarına güç verebilir veya köprüler kendi yapısal sağlıklarını sürekli olarak izleyip verileri ilgili yerlere gönderebilir.
Akıllı Şehirler ve Sürdürülebilir İnşaat İçin Yeni Bir Kapı Aralanıyor
Bu gelişme, inşaat sektörünün geleceğini şekillendirme potansiyeline sahip. Şehirler büyüdükçe ve akıllı teknolojiler yaygınlaştıkça, bu tür kendi kendine yetebilen malzemeler daha verimli ve sürdürülebilir bir kentsel yaşamın kapılarını aralayabilir. Araştırmacılar, bu biyo-esinlenmiş tasarımın ve arayüz mekanizmasının, gelecekte daha yüksek performanslı iyonik termoelektrik malzemelerin tasarlanması ve üretilmesi için yol gösterebileceğini belirtiyor.
Yeni Çimento Isıyı Elektriğe Çeviriyor: Binalar Kendi Enerjisini Üretebilir yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.