Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) görev yapan bir astronot tarafından çekilen bu ilginç fotoğraf, Irak’ta bulunan ve yıllardır süren kuraklık nedeniyle yavaş yavaş tuzlu, rengarenk bir su birikintisine dönüşen yapay bir gölün dikkat çekici ikiliğini gözler önüne seriyor. Gölün etrafı aynı zamanda yüzlerce ürkütücü, insan yapımı “ekin çemberi” ile çevrilmiş durumda.
Yapay Göl Kuraklıkla Renk Değiştirdi ve Tuzlandı
Fotoğrafta görülen Razazah Gölü (aynı zamanda Baḩr al-Milḩ veya Milh Gölü olarak da bilinir), Kerbela şehrinin batısında yer alan yapay bir su kütlesi. 1970’lerde yakındaki Habbaniye Gölü’nün taşan sularının bir kanalla doğal bir çöküntü alanına yönlendirilmesiyle oluşturulmuş. Ancak geçen yıllar içinde, göl yatağındaki minerallerin suya karışmasıyla giderek tuzlanmış (Baḩr al-Milḩ Arapçada “Tuz Denizi” anlamına geliyor). Fotoğrafta gölün iki farklı renge ayrıldığı açıkça görülüyor: pembemsi kırmızı ve bataklık yeşili. NASA’nın Dünya Gözlemevi’ne göre bu farklı renkler, sudaki yüksek alg (yosun) yoğunluğundan kaynaklanıyor. Gölün iki yarısı neredeyse tamamen birbirinden ayrılmış durumda ve farklı kimyasal yapıya ve tuzluluk seviyelerine sahip. Bu nedenle her bir bölümde farklı alg türleri yaşıyor ve bu da renklerin farklı olmasına neden oluyor. Ancak göl her zaman böyle görünmüyordu. Bu renkler ancak son on yılda yaşanan kuraklıklar sırasında, su seviyesinin 5 ila 10 metre arasına düşmesiyle ortaya çıktı. Daha önceleri göl çok daha derindi ve bildiğimiz mavi renkteydi. Hatta Reuters’in daha önceki haberlerine göre, göl eskiden çok daha geniş bir alanı kaplıyordu ve bazı dönemlerde Irak’ın en büyük tatlı su göllerinden biriydi.
Gölün Etrafını Yüzlerce Dairesel Tarla Kapladı
Gölün güneybatısında, çevredeki araziyi yüzlerce ürkütücü şekilde dairesel, koyu renkli lekeler kaplıyor. Bunlar, merkezi pivot sulama sistemleri kullanılarak sulanan dairesel tarlalar. Bu sistemde, tek bir büyük kol, tarlanın etrafında bir saatin kolları gibi dönerek su püskürtüyor. Dünya Gözlemevi’ne göre, bu tarlaların oluşturulması da muhtemelen renkli gölün küçülmesine katkıda bulundu. Çünkü bu dairesel tarlaları sulamak için hem gölden hem de Habbaniye Gölü’nü besleyen Fırat Nehri’nden su kullanıldı. Bu ekin çemberleri ilk yapıldığında Razazah’ın kıyı şeridine çok yakındı, ancak göl küçüldükçe aralarında belirgin bir boşluk oluştu.
Bir Zamanların Canlı Ekosistemi Kuraklıkla Yok Oldu
Razazah Gölü oluşturulduktan sonraki ilk yıllarda, göle balıklar salınmış ve kıyı şeridinde çok çeşitli bitki örtüsü ve kuşlara ev sahipliği yapan gelişen bir sulak alan ekosistemi ortaya çıkmıştı. Ancak BirdLife International’a göre, göl kuruyup tuzluluğu arttıkça balıklar ortadan kayboldu ve sulak alanlar yavaş yavaş yok oldu. Razazah, Irak’taki tek yapay göl değil. Yaklaşık 400 km kuzeydoğusunda, yakındaki bir nehrin barajlanmasıyla oluşturulan ve yine dikkat çekici alg patlamalarına ev sahipliği yapan “Noel ağacı şeklinde” Dukan Gölü bulunuyor.
Uzaydan Görüntülendi: Irak’taki ‘Tuz Denizi’ Kuruyor, Etrafını ‘Ekin Çemberleri’ Sardı yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.