Yapay zeka ile şifreleme, gizli iletişim yöntemlerinde çığır açan bir gelişme olarak karşımıza çıkıyor. Bilim insanları, ChatGPT gibi büyük dil modellerinden (LLM) yararlanarak insan gözüyle algılanabilen ancak siber güvenlik sistemlerinin tespit edemediği yeni bir şifreleme yöntemi geliştirdi. Bu yenilik, özellikle gizlilik ihtiyacının en üst düzeyde olduğu gazetecilik, aktivizm ve baskıcı rejimlerdeki haberleşme gibi alanlarda devrim yaratabilir.
Peki bu teknoloji nasıl çalışıyor? Neden bu kadar önemli? Ve etik açıdan ne gibi tartışmaları beraberinde getiriyor? Gelin bu soruların yanıtlarına birlikte bakalım.
Görünmez Mürekkepli Kriptografi
Bilim insanları, büyük dil modellerinin dil üretme kapasitesini kullanarak EmbedderLLM adını verdikleri bir sistem tasarladı. Bu sistem, gerçek bir sohbet gibi görünen ancak içerisinde gizli mesajlar barındıran metinler üretiyor. Dışarıdan bakan bir gözlemci için sıradan bir sohbet gibi duran bu içerikler, aslında yalnızca doğru algoritma veya şifreyle açığa çıkan gizli mesajlar içeriyor.
EmbedderLLM Nedir?
-
EmbedderLLM, yapay zekâ tarafından oluşturulan metinlerin içine gizli mesajları “gömme” prensibiyle çalışır.
-
Mesaj, yalnızca özel bir “hazine haritası” niteliğindeki algoritma ile ortaya çıkarılabilir.
-
Bu sistem sayesinde, şifreli mesaj sanki doğal bir sohbetin parçasıymış gibi görünür ve siber güvenlik sistemlerinin radarına takılmaz.
Yapay Zeka ile Şifreleme Mantığı
1. Mesajın Gömülmesi
EmbedderLLM, gizli veriyi, yapay zekâ tarafından üretilen metnin belirli bölümlerine stratejik olarak yerleştirir. Bu yerleştirme, rastgele değil; bir algoritmaya göre belirlenen “konumlara” yapılır. Bu, klasik görünüşlü bir sohbetin içine saklanan bir “hazine” gibidir.
2. Mesajın Çözülmesi
Alıcı taraf, mesajı çözmek için harita görevi gören özel bir anahtar kullanır. Bu anahtar sayesinde, hangi kelimelerin ya da karakterlerin, hangi sırayla okunması gerektiği belirlenir. Yalnızca bu anahtara sahip kişiler, gizli mesajı ortaya çıkarabilir.
Neden Bu Kadar Önemli?
Geleneksel şifreleme yöntemleri, özellikle baskıcı rejimlerde veya sansür uygulanan bölgelerde kolayca tespit edilebilir. Bu tür sistemlerin kullanımı, kişinin hedef alınmasına yol açabilir. Ancak yapay zeka ile şifreleme, bu tür analiz sistemlerini atlatabilecek kadar doğal görünen iletişim biçimleri yaratır.
Kritik Uygulama Alanları
-
Gazeteciler: Gözetim altındaki ülkelerde, kaynaklarından bilgi alırken daha güvenli iletişim kurabilirler.
-
Aktivistler: Baskıcı hükümetler tarafından izlenen sosyal medya ve mesajlaşma platformlarında görüşmelerini sürdürebilirler.
-
Vatandaşlar: Sansürlü bölgelerde bilgi alışverişini güvenli bir şekilde sürdürebilirler.
Kriptografi ve LLM Gerçekten Uygulanabilir
Her ne kadar EmbedderLLM ve benzeri sistemler heyecan verici olsa da, uygulama açısından hâlâ bazı engeller söz konusu. Bu sistemin çalışması için alıcı ve gönderici arasında güvenli bir şifre paylaşımı gerekiyor. Bu, simetrik veya açık anahtarlı kriptografi ile sağlanabilir:
-
Simetrik Kriptografi: Gönderen ve alıcı aynı anahtarı paylaşır.
-
Açık Anahtarlı Kriptografi: Sadece alıcının gizli bir anahtarı vardır; gönderici açık bir anahtar kullanır.
Araştırmacılar, sistemin kuantum öncesi ve sonrası güvenliğini de göz önünde bulundurduklarını belirtiyor. Bu, teknolojinin gelecekte gelişmiş şifre çözme sistemlerine karşı da dayanıklı olabileceği anlamına geliyor.
Etik Tartışmalar Başladı Bile
Yapay zekâ destekli şifreleme sistemleri yalnızca iyilik için kullanılmayabilir. Tıpkı tüm güçlü teknolojilerde olduğu gibi, kötü niyetli kullanım riski her zaman vardır.
Etik Endişeler
-
Terör örgütleri veya suç şebekeleri bu teknolojiyi kullanarak iz bırakmadan iletişim kurabilir.
-
Yanlış bilgi yayma amacıyla gizli mesajlar kamuoyuna açık platformlarda saklanabilir.
-
Hükümetler, bu tür teknolojilere karşı daha sıkı sansür ve gözetim uygulamaları başlatabilir.
Oslo Üniversitesi araştırmacısı Mayank Raikwar, bu konuda şu uyarıda bulunuyor:
“Her teknik çerçevede olduğu gibi, sistemin (yanlış) kullanımıyla ilgili etik de devreye giriyor ve çerçevenin nerede uygulanabileceğini kontrol etmemiz gerekiyor.”
Önümüze Ne Zaman Gelecek?
Teknolojik olarak mümkün olsa da, yapay zeka ile şifreleme sistemlerinin yaygın olarak kullanılabilmesi için bazı pratik sorunların çözülmesi gerekiyor. Güvenli şifre paylaşımı, kullanıcı dostu yazılım arayüzleri ve hukuki düzenlemeler gibi birçok faktör devreye giriyor.
Blockchain şirketi Galxe’nin teknoloji sorumlusu Yumin Xia, bu konuda temkinli:
“Şu anda, makale varsayımsal bir kullanım durumu için ilginç bir deney. Gerçek dünyadaki geçerliliği talep ve benimsenmeye bağlı olacak.”
Neler Beklemeliyiz?
Yapay zekâ destekli kriptografi, özellikle kuantum bilgisayarların yaygınlaşmasıyla birlikte geleneksel şifreleme yöntemlerini aşındıracak bir tehdit karşısında yenilikçi bir çözüm olarak ön plana çıkıyor. EmbedderLLM gibi sistemler, gelecekte kuantum sonrası çağda da güvenli iletişim yöntemleri arasında yer alabilir.
Araştırmalar Devam Ediyor
Bilim insanları, bu yöntemin:
-
Mobil mesajlaşma uygulamaları (WhatsApp, Telegram)
-
Oyun içi sohbet sistemleri
-
E-posta altyapıları
gibi alanlarda nasıl entegre edilebileceğini araştırıyor.
Gizlilik ve Güvenlik Boyut Değiştiriyor
Yapay zeka ile şifreleme, dijital çağın görünmez mürekkebi olmaya aday. Geliştirilen bu yeni teknoloji, iletişimin daha özgür, daha güvenli ve daha esnek olmasını sağlayabilir. Ancak etik, yasal ve teknik boyutları göz ardı edilmeden dikkatli bir şekilde uygulanmalıdır.
EmbedderLLM gibi sistemler, baskı altındaki bireyler için bir umut ışığı olabilirken, kötü niyetli aktörler için de bir araç haline gelmemesi için önlemler alınmalıdır. Sonuç olarak, bu teknoloji iyi ellerde bir kalkan, kötü ellerde ise bir kılıç olabilir.
Yapay Zeka Şifrelemesi Görünmez Mesajların Önünü Açtı yazısı ilk önce BeeTekno | Güncel Teknoloji Haberleri ve İncelemeler yayınlanmıştır.