iPhone üretimi konusunda Amerika’da ciddi tartışmalar yaşanıyor. Eski ABD Başkanı Donald Trump, Apple iPhone üretimini tamamen Amerika sınırları içinde yapması gerektiğini savunurken, bu görüşe karşı çıkıyor. Bu çatışma yalnızca ticari bir mesele değil; küresel üretim, tedarik zinciri, maliyet ve teknoloji altyapısı gibi birçok karmaşık faktörü içinde barındırıyor.
Neden iPhone’u ABD’de Üretmiyor?
Teknoloji devleri, üretim süreçlerini yıllar içinde optimize ederek küresel bir tedarik ağı kurmuştur. iPhone’un bileşenleri Japonya, Güney Kore, Almanya gibi pek çok ülkeden geliyor ve genellikle Çin’de, özellikle de Foxconn gibi üreticilerin devasa fabrikalarında monte ediliyor.
İş Gücü ve Üretim Verimliliği
CEO Tim Cook daha önce yaptığı açıklamalarda, Çin’in yalnızca ucuz iş gücü sunduğu için değil, aynı zamanda nitelikli teknik personel açısından da zengin olduğu için tercih edildiğini belirtmişti. Amerika’da bu ölçekte, hızlı ve hassas üretimi gerçekleştirecek insan kaynağı bulmak oldukça zor. Üretim verimliliği ve kalite standardizasyonu açısından Çin şu anda ideal bir merkez olmaya devam ediyor.
Trump
Trump’ın “Tamamen Amerikan iPhone” Talebi ve Apple’ın Tepkisi
Donald Trump, görev süresi boyunca Amerikan şirketlerinin üretimlerini ülke içinde yapmalarını savundu. Bu doğrultuda ithal ürünlere yüksek gümrük vergileri uygulanmaya başlandı. Dolayısıyla da bu durumdan doğrudan etkilendi. Şirket, gümrük tarifelerinden kaçınmak için Çin’den ABD’ye sevkiyatı hızlandırarak geçici çözümler üretti.
Ancak, üretimi ABD’ye kaydırmak ekonomik açıdan mantıklı değil. Şirketin Çin’den ABD’ye beş uçak dolusu iPhone gönderdiği haberleri de bu süreçte gündeme geldi. Bu sevkiyatlar, tarife yürürlüğe girmeden önce stokları artırmaya yönelik acil bir stratejiydi.
Bu noktada Foxconn gibi tedarik zinciri devlerinin rolü, Apple’ın üretim stratejisinde ne kadar merkezi bir yere sahip olduğunu net biçimde ortaya koyuyor.
Tamamen Amerikan iPhone Gerçekçi mi?
Kısa cevap: Hayır. Uzun cevap ise biraz daha teknik. iPhone’un üretim süreci sadece montajdan ibaret değil. Mikroçipler, ekran panelleri, kameralar ve diğer bileşenlerin tamamı dünya genelindeki çeşitli uzman şirketler tarafından üretiliyor. Bu bileşenlerin tamamını ABD içinde üretmek ciddi bir altyapı yatırımı ve uzun yıllar alacak bir planlama gerektirir.
Üstelik bu sadece üretim tarafı. Lojistik, parça tedariki, kalite kontrol, test süreçleri gibi unsurlar da düşünüldüğünde “tamamen Amerikan iPhone” fikri kısa vadede hem ekonomik hem de operasyonel olarak gerçekçi görünmüyor.
Tüketici Fiyatlarına Etkisi Ne Olur?
Eğer üretimi ABD’ye taşırsa, bu durum doğrudan tüketici fiyatlarına yansır. Çin gibi düşük üretim maliyeti sunan ülkelerden vazgeçilmesi, iPhone başına 100–200 dolarlık ek maliyet anlamına gelebilir. Bu da iPhone’un zaten yüksek olan fiyatlarını daha da ulaşılmaz hale getirebilir.
Apple Intelligence
Alternatifleri: Hindistan ve Vietnam Hamleleri
Trump döneminde yaşanan bu gerginlikten sonra, Çin’e olan bağımlılığını azaltmak adına Hindistan ve Vietnam gibi ülkelere yönelmeye başladı. Bu ülkelerde üretim tesisleri kurarak olası jeopolitik risklere karşı kendini korumaya çalışıyor. Ancak bu da uzun vadeli bir planlama gerektiriyor.
Teknoloji Küresel, Siyaset Yerel
Trump’ın “iPhone Amerika’da üretilmeli” söylemi milliyetçi ekonomik politikaların bir yansıması olsa da, Apple gibi küresel bir teknoloji devinin işleyişi bu tarz tek merkezli üretim stratejilerine uygun değil. iPhone’un tamamen Amerika’da üretilmesi şu anki koşullarda mümkün değil ve bu yöndeki baskılar, tüketiciye daha pahalı ürünler olarak geri dönebilir.
iPhone Üretimi Tamamen Amerika’da Mümkün mü? Apple ve Trump Arasındaki Gerilim Ne Anlama Geliyor? yazısı ilk önce BeeTekno yayınlanmıştır.